อยู่กับรอยร้าว

สวัสดีพี่หนึ่งจากเคานท์เตอร์บาร์ J-House

วันนี้ช่วงเย็นๆ ผมขับรถกระบะเก่าๆ ของสตีฟ เพื่อนชาวอังกฤษที่เอารถมาฝากจอดไว้เข้าหมู่บ้าน

เนื่องจากรถไม่มี Easy Pass ผมเลยขับเข้าไปแลกบัตรตามระเบียบ รปภ.สาวถามผมว่าพี่มาทำอะไร

ผมบอกเป็นลูกบ้านที่ยืมรถเพื่อนมาใช้ เธอตอบว่า อ๋อ นึกว่าพี่เป็นช่างหรือผู้รับเหมาฯ 

ถ้าเป็นอย่างนั้นจะเข้าหมู่บ้านไม่ได้เพราะเลยเวลาที่ทางนิติฯ อนุญาตแล้ว ผมอมยิ้ม นึกในใจว่านี่กูจะเป็นอะไรได้อีกวะ และอีกทางก็ชักสงสัยว่าภาพลักษณ์เราเริ่มเหมาะกับการทำงานก่อสร้างและอสังหาริมทรัพย์ซะแล้ว 55

วันนี้จะลองเล่าในบทบาท จ๊อก ผู้รับเหมาฯ ดูซะหน่อย เรื่องของเรื่องก็คือบ้านที่กรุงเทพฯ ของผมนั้นพื้นทำด้วยกรรมวิธีหินขัดซึ่งเป็นกระบวนการทำพื้นแบบดั้งเดิม เอาหินมาโรยผสมกับปูนสีต่างๆ แล้วค่อยๆ ขัดให้เรียบ ไอเดียมาจากสถาปนิกเสนอและผมเองก็เห็นดีเห็นงาม

เอาง่ายๆ มันให้ความรู้สึกถึงความโบราณและดูเป็นธรรมชาติกว่าการปูกระเบื้อง ต้นทุนก็ไม่สูงมากเท่าพื้นไม้จริง 

ทุกอย่างดูดีทั้งในแบบและวันแรกๆ ที่เราเข้ามาอาศัย ปัญหาก็คือว่านานๆ ไป พื้นหินขัดที่ว่านี้เริ่มมีรอยร้าว หนึ่งเส้น สองเส้น จนตอนนี้น่าจะมีเป็นร้อยๆ เส้นได้แล้ว ถามว่าเคลมเอากับผู้รับเหมาได้ไหม ถึงจะตอบว่าได้ แต่ก็ไม่น่าคุ้ม กระบวนการทำพื้นแบบนี้นี่เต็มไปด้วยฝุ่นผงที่ลอยฟุ้ง ถ้าจะซ่อมทีก็น่าจะต้องอพยพออกจากบ้านไปหลายวัน ทางออกที่ดีที่สุดก็คืออยู่กับรอยแตก รอยแยก หรือรอยร้าวให้ได้ 

ตอนตัดสินใจทำพื้นบ้านแบบนี้ ไม่มีใครเตือนเราสักคน สถาปนิกไม่ได้เตือน ผู้รับเหมาก็ไม่ได้เตือน ผมคิดว่าไม่ใช่ด้วยเจตนาไม่ดีที่จะหลอกอะไรเรา เพียงแต่สิ่งที่พวกเขาทำมันคืออุดมคติ คือความคิด และโลกในความคิดมักจะสวยงาม สมบูรณ์แบบ ไร้ตำหนิ และพื้นหินขัดก็เป็นอะไรที่สวยงามและเข้ากันได้ดีกับบ้านที่พวกเขาออกแบบหรือสร้าง

เจ้าของบ้านหรือคนอยู่ต่างหากที่ต้องอยู่กับโลกแห่งความเป็นจริง โลกที่เข้ามาอยู่ เข้ามามองใกล้ๆ แล้วจึงเห็นความไม่สมบูรณ์แบบ

รอยแตกเหล่านี้เคยสร้างความขุ่นข้องหมองใจให้ผมในวันแรกๆ ที่สังเกตเห็นมัน อยู่นานๆ ไปพวกมันเริ่มมีสมัครพรรคพวก แตกแขนงและเชื่อมต่อกันดั่งสถานีรถไฟใต้ดิน จากเคยขุ่น เคยทำเป็นหลับตาข้างนึงเพื่อจะทำเป็นมองไม่เห็น ทุกวันนี้ผมเริ่มหัวเราะและยิ้มให้กับรอยแตกเหล่านี้ ซ้ำยังเอามาเป็นเรื่องเขียนจดหมายให้พี่อ่านอีก 

ผมเดาเอาอย่างเด็กหัดจะสร้างบ้านว่า โครงสร้างของอาคารคงมีการทรุดหรือบิดตัวไปสักเล็กน้อยตามกาลเวลาที่ผ่านไป แล้วเมื่อสิ่งที่แข็งอย่างพื้นหินขัดวางตัวอยู่บนฐานที่บิด ทางที่จะยังดำรงตนเป็นพื้นให้คนเหยียบก็คือการทรุดหรือบิดตามโครงสร้างใหญ่ การเคลื่อนตัวตามแรงโน้มถ่วงโลกแบบเฉพาะจุดจึงเป็นที่มาของรอยเหล่านี้

โครงสร้างยังแข็งแรง บ้านยังเป็นที่คุ้มกะลาหัวให้กับผู้อยู่อาศัย ลงเข็มลึกเท่าๆ กันก็ไม่ได้หมายความว่าบ้านจะทรุดตัวลงไปเท่าๆ กัน จุดรองรับปลายสุดของเสาเข็มแต่ละต้นน่าจะมีสภาพแตกต่างกัน ปลายเข็มบางต้นอาจเป็นหินก้อนใหญ่ บ้างอาจเป็นดิน และบ้างอาจเป็นโคลนชุ่มน้ำ หรือพื้นคอนกรีตหนายี่สิบเซ็นติเมตรส่วนที่ไม่ได้วางตัวบนคานคอดินก็อาจแอ่นตัวตกท้องช้างได้ 

อุดมคติอะไรเมื่อมาอยู่ในธรรมชาติที่เป็นจริงก็ต้องพบกับความไม่เรียบ ไม่สม่ำเสมอ แต่เอียงหรือแอ่นนิดหน่อยไม่ได้ทำความเสียหายอะไรใหญ่หลวงจนทำให้บ้านพัง

รอยแยกบนพื้นหินขัดคือการเตือนเบาๆ ให้เราสำเหนียกถึงความแตกต่างระหว่างโลกอุดมคติกับโลกแห่งความจริง

เดือนก่อน ในคืนวันเลี้ยงสังสรรค์กับเพื่อนร่วมงานชาวภาพพิมพ์ ผมขอร้องแกมบังคับให้คีย์สต๊าฟจำนวนนึงขึ้นเวทีเพื่อร้องหรือเต้นรำสร้างความบันเทิงให้กับเพื่อนร่วมงานคนอื่นๆ บ้างทำได้ดี บ้างทำได้ห่วย ร้องเสียงหลง คร่อมจังหวะ เต้นไม่เป็นท่า แม้จะดูน่าขบขันและกังวานไปด้วยเสียงหัวเราะ แต่เพื่อนๆ หลายคนก็พากันออกไปเต้นรำหน้าเวที แถมยังหยิบแล้วยื่นแบงก์ยี่สิบ แบงก์ร้อยให้นักร้องเสียงหลงเพื่อเป็นกำลังใจ 

ผมบอกกับบรรดานักร้องจำเป็นเหล่านี้ว่า การแสดงให้ผู้คนเห็นว่าเราไม่ได้เก่งไปทุกอย่างและมีบางเรื่องที่โคตรห่วย น่าจะสร้างระนาบความสัมพันธ์ที่ดีกว่าการวางระยะไว้ตัวและปิดซ่อนความอัปลักษณ์ เมื่อผู้คนมองกันอย่างที่เป็นมนุษย์ๆ ไม่ใช่เหล่าเทพหรือมาร นั่นคือจุดเริ่มต้นของชีวิตแห่งชนเผ่า วิถีที่เราเคารพทั้งความเก่งและความห่วยของเพื่อนเรา แล้วโอบรับทั้งหมดของตัวเขา เมื่อรู้จักใครสักคนนึงจริงๆ เราจะรู้ว่าไว้ใจเขาได้ในหลายเรื่อง และควรจะปล่อยวางในบางเรื่อง

บางทีผมก็คิดว่าบาดแผลบางอย่างในชีวิตตัวเองก็เกิดจากการที่เราเอามีดแห่งอุดมคติมากรีดเนื้อหนังอันแสนอ่อนนุ่มของตัวเอง การขยันทำงานและเป็นคนมีศีลธรรมนั้นมีราคาที่ต้องจ่าย เป็นซะบ้างก็จำเป็นเพื่อให้มีชีวิตรอด แต่ในบางครา การทำตัวว่างๆ เกเร และเอาเวลาไปทิ้งขว้างบ้าง ก็อาจจำเป็นไม่น้อยไปกว่ากัน

แด่เพื่อนผู้น่ารักและน่าเกลียดทุกคน

จ๊อก