ผมรู้สึกตกใจเมื่อทราบข่าวการเสียชีวิตของ วัฒน์ วรรลยางกูร เพื่อนสนิทส่งลิงก์ข่าวมาให้ก่อนตื่น ข่าวสุดท้ายที่ทราบคือพี่ฟื้นตัวจากการผ่าตัด ขอบคุณรัฐบาลฝรั่งเศสที่ดูแลอย่างดี และภาพถ่ายของพี่ที่มีความแจ่มใส สดชื่น คิดในใจว่าจากนี้คงจะได้ใช้ชีวิตที่เป็นอิสระ มีความสุขในการเรียนรู้ชีวิต วัฒนธรรมประเทศแห่งเสรีภาพ เสมอภาค ภราดรภาพ ทุกลมหายใจที่เข้าออก คืออากาศสำหรับคนเท่ากัน
คำถามที่ตามมาก็คือ ทำไมชีวิตของคนอย่าง วัฒน์ วรรลยางกูร (และผู้ลี้ภัยคนอื่น) ต้องเป็นแบบนี้
ทำไมรัฐไทยถึงต้องทำขนาดนี้..
ช่วงหลายปีที่พี่ลี้ภัย ผมได้พบลูกๆ ทั้งสามคนของพี่ในวาระต่างๆ บ้าง ได้แต่ชื่นชมความเข้มแข็ง ส่งกำลังใจและฝากความระลึกไปถึงอยู่ห่างๆ ผมไม่สามารถจินตนาการลึกไปถึงสิ่งที่พวกเขาต้องเจอ เมื่อมีข่าวร้าย ข่าวลือ ข่าวกรอง ข่าวจริง เกี่ยวกับอันตรายที่จะไปถึงพี่ แม้แต่การใช้ชีวิตประจำวัน พวกเขาจะโดนรังควานก่อกวนบ้างมั้ย, การเดินทางเพื่อไปเยี่ยมหาพี่ คงไม่สะดวกเหมือนคนทั่วไปเดินทางท่องเที่ยว, การจัดการเอกสารเดินเรื่องเพื่อขอลี้ภัยไปฝรั่งเศส ก็คงจะยุ่งยาก สับสน เคร่งเครียด เพราะทุกเรื่องคือความเป็น-ความตายของพี่ พ่อของพวกเขา
เมื่อมีข่าวดีว่าพี่เดินทางลี้ภัยถึงประเทศฝรั่งเศส ผมก็อดชื่นชมและดีใจกับลูกๆ ของพี่ สำเร็จแล้ว พวกเขาทำได้ดีมาก ทุกข์ต่างๆ จากการลี้ภัยคงจะผ่านไปพ้นเสียที จากนี้การได้พบกันพ่อลูก หลาน คงจะมีความสุขได้แบบคนปกติทั่วไป..
แต่นั่นแหละ..ทำไม วัฒน์ วรรลยางกูร ถึงไม่ได้มีชีวิตยืนยาวกว่านี้
ความเข้มแข็งเด็ดเดี่ยว รวมถึงความเป็นศิลปิน นักเขียน นักสู้ ผู้ปลุกเร้ามวลชนใน วัฒน์ วรรลยางกูร ตลอดการต่อสู้ทางความคิดหลายสิบปี ผมคิดว่าได้เห็นผ่านลูกๆ ของพี่ทั้งหมดทั้งมวลแล้ว
ด้วยความเคารพ รัก และอาลัย
มวลชนของวัฒน์
31.03.2565
เรื่องและภาพ : ธวัชชัย พัฒนาภรณ์
เกี่ยวกับนักเขียน : ธวัชชัย พัฒนาภรณ์ เป็นช่างภาพ เจ้าของปาตานีสตูดิโอ เคยทำงานร่วมกับ วรพจน์ พันธุ์พงศ์ ในสองโปรเจ็กต์สำคัญคือ ที่เกิดเหตุ (บันทึก 1 ปี ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้) และ เสียงพูดสุดท้าย ‘รงค์ วงษ์สวรรค์
