ขณะวัยแห่งเติบโต เมื่อครั้งข้าพเจ้าเป็นเด็กสาว
ได้เติบโตมาพร้อมคำบอกกล่าว
ว่าเราอยู่บนผืนดินนี้ได้เยี่ยงไร
และเราติดหนี้บุญคุณใคร
ขณะวัยแห่งเติบโต
ข้าพเจ้าผ่านเปลี่ยนแปลงและปฏิวัติ
นานนมจนร่างกายเด็กสาว แปรเปลี่ยนเป็นหญิงสาว
ในตอนนั้นไร้ใครบอกกล่าว ว่าปัญหาคืออะไร
และข้าพเจ้าเองก็ยังอ่อนเดียงสาเกินจะเข้าใจ
เมื่อข้าพเจ้ากลายเป็นหญิงสาว
เขาได้บอกกล่าว-
“ก้มกราบเราซี , หากยังอยากแปรเปลี่ยนจากหญิงสาว
-ไปเป็นแม่คน”
หนามแห่งปัญหากำลังตำเท้า
แต่ข้าพเจ้าไม่เคยรู้สึก
จนกระทั่งกลายเป็นหญิงสาว ผู้ที่มิได้เป็นเจ้าของลิ้นตนเอง
ข้าพเจ้าเติบโต พร้อมต้องขวนขวาย
หาสวัสดิการรัฐที่มีคุณภาพ แล้วแสร้งทำเป็นยื่นให้ตนเอง
ครั้นเมื่อเราบอกกล่าว ทักท้วงถึงเสรีภาพที่ถูกขโมย
ทันตาเห็น, เขายัดความเป็นโจรคืนมาให้เรา
ข้าพเจ้าเติบโตโดยไม่มีใครเคยบอกกล่าวเลยว่า
คนที่เราควรจดจำคือผู้ถูกริบชีวิตเมื่อพูดความจริงที่มีคนไม่อยากให้พูด
หาใช่ใครใดในแบบเรียนประวัติศาสตร์ที่บอกให้เราก้มหมอบกราบดังไพร่
ทั้งที่ผู้เป็นรากฐานคือเรา
ประชาชนผู้ไม่ต้องให้ผู้ใดเทิดบนเสลี่ยง
ก็มีสิทธิ์และเสียงในประเทศของตนอย่างเต็มใบ
ข้าพเจ้าเติบโตมาโดยไม่รู้เลยว่า
ใครบ้างที่ถูกริบชีวิตอย่างไม่เป็นธรรม
เขาไม่เคยบอกให้เราจดจำผู้ที่เราควรจดจำ
ข้าพเจ้าโตขึ้น
ได้รับรู้ว่าใครผู้หนึ่ง
ถูกขโมยลิ้นไม่ต่างกัน
แต่ว่าเขาก็ยังคงเปล่งเสียง
ให้ดังที่สุดเท่าที่จะทำได้
ข้าพเจ้าถูกถามในวันหนึ่ง เมื่อกล่าวถึง ไม้หนึ่ง ก.กุนที
“หนูเป็นคนเสื้อแดงเหรอ”
ข้าพเจ้าตอบเขาไม่ได้ เนื่องด้วยไม่ได้เข้าใจบริบททางการเมืองในตอนนั้นมากนัก
ข้าพเจ้ารู้เพียงแค่ว่าเราต่างมีจุดยืนเดียวกัน
จุดยืนที่บอกว่าการพูดความจริงไม่ใช่อาชญากรรม
และประชาชนดำรงอยู่ด้วยตนเอง
มิใช่ด้วยการก้มกราบแนบเท้าใคร
ไม่มีใครเคยบอกข้าพเจ้า
ว่าเราเคยมีผู้ชายที่ชื่อว่า “ไม้หนึ่ง ก.กุนที”
น่าเศร้าที่หญิงสาวและชายหนุ่มไม่เคยได้รู้จักเขา
เราเลยไม่ได้จดจำเขาไว้
ข้าพเจ้าเหมือนกับเขา
เรารักในบทกวี และพยายามเปล่งเสียงด้วยตัวอักษร
เรารักในการเขียน และหวังเป็นอย่างยิ่งว่ามันจะเปลี่ยนแปลงบางสิ่ง
น่าเศร้าที่เขาถูกริบชีวิต
เพียงเพราะเขียนบทกวี
น่าเศร้าที่ประเทศนี้
ไม่มีที่สำหรับผู้พูดความจริง
ข้าพเจ้าจะจดจำเขาไว้
เพียงแต่ว่าในครั้งนี้มันจะต่างออกไป
เพราะเราได้มี ไม้หนึ่ง ก.กุนที
เพิ่มขึ้นอีกนับล้านแล้ว.
แด่ ไม้หนึ่ง ก.กุนที และเหยื่อจากความรุนแรงทางการเมืองและผู้ถูกริบชีวิตอย่างไม่เป็นธรรมทุกคน
บทกวีโดย กฤษณา หรนจันทร์
ภาพลายเส้น : สุมาลี เอกชนนิยม